Genèpi(-bastard)
Achillea nana
Asteraceae Compositae
Autre noum : Genèpi-blanc.
Noms en français : Achillée naine, Faux Genépi.
Descripcioun :Aquéu genèpi, de cop que i'a nouma genèpi-blanc, de pas counfoundre emé li "vertadié" genèpi dóu gènre Artemisia, trachis en auto mountagno i raro di coumbo à nèu. Fau dire qu'a uno bono óudour de genèpi au frounsimen. Es uno pichoto planto emé de fueio pulèu longo (2 à 7 cm) di proun bourrihudo e d'enflourejado que rèston en tèsto sarrado.
Usanço :Èi bèn couneigu pèr li pastre pèr si prouprieta vermifujo. Coume li genèpi es uno planto que sougno li plago e li macaduro.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 0,6 à 1 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 2200 à 3000 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Esboudèu
- Roucaio
- Pelouso
Estànci : Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco
Ref. sc. : Achillea nana L., 1753
Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )